Isod y mae datganiad ynglŷn â Gaza, Israel, y Lan Orllewinol a Dwyrain Jerusalem a gafodd ei ryddhau gan BMS World Mission, Baptists Together ac Undeb Bedyddwyr Cymru.
Gallwch fynd at wefan BMS World Mission i ddarganfod fideo sy’n esbonio’r cefndir y tu ôl i’r datganiad gan Bennaeth Cenhadaeth BMS Arthur Brown yma: Statement Concerning Gaza, Israel, The West Bank and East Jerusalem
Y Datganiad
“Mae yna adegau pan mae’r Eglwys yn cael ei galw i siarad – i gydnabod dioddefaint, i alw allan anghyfiawnder, ac i gadarnhau gwerth ac urddas yr holl bobl. Rydym yn cydnabod, fel Bedyddwyr, nad ydym bob amser wedi ei chael hi’n hawdd siarad yn glir yn wyneb yr argyfwng hwn, ac mae ein llais ar y cyd yn aml wedi bod yn dawelach nag y mae’r foment wedi gofyn. Heddiw, rydym yn ychwanegu ein llais at y rhai sy’n siarad allan, gan geisio enwi’r anghyfiawnderau sy’n amlwg yn Gaza, Israel a Thiriogaethau Palestina y Lan Orllewinol a Dwyrain Jerwsalem.
Rydym yn cydnabod nad yw’r anghyfiawnderau hyn wedi dechrau ar 7 Hydref 2023, ond iddynt fod yn rhan o hanes llawer hirach o ofn, trawma a thrais ledled y rhanbarth. Rydym yn ymrwymo i wrando yn barhaus ar y rhai yr effeithir arnynt fwyaf, gan gydnabod profiadau a safbwyntiau amrywiol. Rydym yn gwrthod, fodd bynnag, i gael ein parlysu gan gymhlethdod, felly byddwn yn ymdrechu i siarad a gweithredu dros heddwch a chyfiawnder yn y ffordd y mae’n rhaid i bawb sy’n dilyn Iesu wneud.
Rydym yn cadarnhau datganiad diweddar gan Bwyllgor Canolog Cyngor Eglwysi’r Byd (WCC), y mae Undeb Bedyddwyr Prydain Fawr yn aelod ohono, yn galw i ‘End Apartheid, Occupation, and Impunity in Palestine and Israel’. Rydym hefyd yn cydnabod y ‘gwahaniaeth clir rhwng y bobl Iddewig, ein brodyr a chwiorydd mewn ffydd, a gweithredoedd Llywodraeth Israel,’ ac yn adleisio ymrwymiad y WCC gan ei fod yn ‘sefyll yn erbyn unrhyw fath o hiliaeth, gan gynnwys gwrthsemitiaeth, hiliaeth gwrth-Arabaidd, ac islamoffobia’.
Rydym yn condemnio’n ddiamwys yr ymosodiad a weithredwyd gan Hamas yn Israel ar y 7fed o Hydref 2023. Nid oes amddiffyniad ar gyfer lladd, anafu a herwgipio sifiliaid diniwed. Rydym yn bryderus iawn ynghylch straeon y gwystlon sydd wedi’u rhyddhau, sydd wedi disgrifio eu trafferthion o wynebu bygythiadau a churiadau, a byw heb fawr o fwyd mewn amodau ofnadwy. Mae’n iawn y dylid dal cyflawnwyr yr holl droseddau hyn i gyfrif. Mae ein dagrau, ein meddyliau a’n gweddïau yn aros gyda ffrindiau a theuluoedd y 1200 o bobl a gafodd eu lladd yn yr ymosodiadau ar 7 Hydref, gyda’r rhai sydd bellach yn gwybod bod eu ffrindiau a’u perthnasau a herwgipiwyd wedi marw neu gael eu lladd, a chyda’r rhai sy’n byw mewn gobaith y gallant gael eu haduno â’u hanwyliaid eto.
Wrth gydnabod trawma ymosodiadau 7 Hydref, mae ymateb milwrol dilynol Israel yn Gaza wedi cynyddu dioddefaint sifil yn esbonyddol. Mae adroddiadau o fomio diwahaniaethol, llofruddiaeth, trais rhywiol, artaith, trosglwyddo gorfodol, blocâd bwriadol bwyd, dŵr, cymorth meddygol, a thanwydd, targedu seilwaith sifil gan gynnwys ysbytai, eglwysi, clinigau ac ysgolion, a lladd bwriadol o weithwyr proffesiynol meddygol a newyddiadurwyr, yn arwydd o drychineb y tu hwnt i ddealltwriaeth.
Rydym hefyd yn bryderus iawn gan dactegau cynyddol Llywodraeth Israel o ddinistrio eiddo, dadleoli gorfodol, a datblygu aneddiadau pellach, a ystyrir yn anghyfreithlon o dan gyfraith ryngwladol, yn Nwyrain Jerwsalem a’r Lan Orllewinol.
Rydym felly ‘n cael ein gorfodi i alw ar bob llywodraeth sydd â dylanwad i helpu i ddod â diwedd ar unwaith i’r erchyllterau hyn. Yn benodol, rydym yn galw am:
- Cadoediad dwyochrog a pharhaol ar unwaith yn Gaza.
- Rhyddhau’r holl wystlon.
- Mynediad diamod i gymorth dyngarol fynd i mewn i Gaza gyfan, gan gynnwys mynediad uniongyrchol at ddŵr, bwyd, meddyginiaeth a thrydan.
- Cadarnhad eang o hawliau Palestiniaid ac Israeliaid i fodoli ac i fyw mewn heddwch a diogelwch, gan gydnabod hyn fel egwyddor sylfaenol cyfraith ryngwladol ac yn rhagofyniad ar gyfer unrhyw heddwch parhaol.
- Diwedd ar ddatblygiad aneddiadau anghyfreithlon yn nhiriogaethau Palestina.
- Cydnabod realiti apartheid a mynediad a chefnogaeth ddirwystr i fecanweithiau atebolrwydd rhyngwladol, fel y Llys Troseddol Rhyngwladol (ICC) a sefydliadau dyngarol a chyfreithiol priodol eraill, i gynnal ymchwiliadau gwirioneddol annibynnol i bob trosedd rhyfel a throsedd yn erbyn dynoliaeth, er mwyn sicrhau atebolrwydd.
- Cefnogaeth i wydnwch a thystiolaeth eglwysi a chymunedau Cristnogol, gan gynnal eu hawl i aros ar eu tir ac i ymarfer eu ffydd yn rhydd.
- Llywodraeth y DU i roi terfyn ar yr holl werthiannau arfau i Israel, nes y gellir gwirio’n annibynnol nad ydynt yn cael eu defnyddio i dorri cyfraith ddyngarol ryngwladol. Rydym yn annog llywodraeth y DU i ddefnyddio pob sianel diplomyddol i sefydlu heddwch cyfiawn a dyfodol gobeithiol a diogel i bawb yn Israel a Thiriogaethau Palestina.
Rydym hefyd yn galw ar ein heglwysi Bedyddwyr i:
- Gwrando’n astud ar y rhai sydd wedi’u heffeithio gan hyn, a rhyfeloedd eraill – gan wneud dewis i agor ein llygaid a’n clustiau i bawb sy’n dioddef. (Pregethwr 4:1, Diarhebion 21:13)
- Sefwch yn frwd yn erbyn gwrthsemitiaeth ac islamoffobia. Edifarhau lle mae’r pechodau hyn wedi ymdreiddio i’n bywydau ein hunain, tra’n gweithredu i bontio rhaniadau a gweithio tuag at heddwch, dealltwriaeth, tosturi a chymodi ar draws cymdeithas ehangach. (Mathew 22:37-39, Rhufeiniaid 12:18)
- Gweddïwch yn barhaus am heddwch. (Mathew 5:9, 1 Timotheus 2:1
- Ysgrifennwch at ein ASau, yn eirioli dros hawliau’r gorthrymedig. (Diarhebion 31:8-9)
- Cynnig cymorth ymarferol, sut bynnag y gallwn. (Micha 6:8, Mathew 25:40, 45)
Yn olaf, rydym yn ymrwymo i ddyfnhau ein dealltwriaeth o’r heriau sy’n wynebu Israeliaid a phobl Palestina. Parhau i wrando, gweddïo, siarad a gweithredu dros gyfiawnder. Partneru ochr yn ochr â ffrindiau dibynadwy o fewn a thu hwnt i deulu estynedig y Bedyddwyr, i ymhelaethu ar ein llais yn y sgwâr cyhoeddus ac i groesawu atebolrwydd am ein gweithredoedd a’n diffygion ein hunain.”
Gorffennaf 2025